Cerita Cekak

Crita cekak iku crita gancaran kang ngandhut prastawa kang ora dawa lan ora akeh alur critane. Crita cekak utawa cerkak kuwi crita kang cekak wae lan isine fokus ing sawijining paraga sarta sawijining kadadean kang dialami paragane kuwi.

Unsur crita cerkak bisa kabedakake dadi unsur intrinsik (unsur ing njero) lan unsur ekstrinsik (unsur ing njaba). Ing piwulangan iki kang diterangake babagan unsur intrinsik. Ciri-ciri cerkak :

1.       Critane ringkes

2.       Dumadi saka sakprastawa

3.      Gegayutan karo lelakone manungsa

4.      Alur crita dumadi saka wiwitan, dredah, ngrampungake perkara

Babagan kang mbangun crita cekak :

1. Tema.

Tema yaiku sari pati crita sing di andharake utawa di critakake.

2. Paraga.

Paraga yaiku wong sing maragani crita. Paraga kaperang dadi telu.

Paraga utama sing uga dijenengi PROTAGONIS.

Paraga mungsuh sing uga dijenengi ANTAGONIS.

Paraga tambahan sing uga dijenengi TRITAGONIS.

Watak.Watak yaiku karakter utawa sikap sing diduweni saben paraga sajroning crita.

3. Alur yaiku lakuning crita utawa urut-urutane crita. Alur kaperang dadi telu.

Alur maju (Progresif) yaiku alur sing nyritakake utawa nggambarake kahanan saiki kanthi sateruse.

Alur mundur (Regresif) yaiku alur sing nggambarake kahanan saiki, diterusake ngandharake kahanan sing kepungkur.

4. Latar utawa setting

Latar yaiku perangan sing nerangake papan utawa wektu, kelakone kadadeyan ing crita iku.

Jinise latar: wektu, papan, swasana/kahanan.

5. Amanat.
   Amanat yaiku pesen sing arep diaturake dening pangripta marang pamaos. Utawi pesen sing sinandhi sajeroning crita.

Nilai-nilai kang ana sajroning cerkak, antarane:

a.       Nilai Religius/ Agama

Nilai kang ngandhut saka kapercayaan utawa agama sing dianut pripadhine manungsa.

b.      Nilai Moral lan Piwulangan

Nilai kang ngatur tindak tanduking manungsa ngandhut budhi pakerti lan tata krama.

c.       Nilai Sosial

Nilai kang ndadekake manungsa sadhar ngenani urip ing masyarakat kanthi rasa kekeluargaan.

d.      Nilai Budaya

Nilai utawa tatanan kang dadi kebiasaan ing sajroning kelompok masyarakat.